De kapel van Bronkhorst heeft een bewogen historie.
De kapel wordt voor het eerst genoemd in een akte van 24 april 1344. Hij is gesticht door Gijsbrecht van Bronckhorst,de vijfde Heer van die naam, en zijn echtgenote Catharina van Leefdeal, ter ere van De Heilige Maagd Maria en Sint Maarten.Er is sprake in die akte van een “opnieuw gestichte kapel”,waaruit blijkt dat het kapelletje al een voorganger schijnt te hebben gehad op of nabij het kasteel Bronckhorstdat op de mottenheuvel met uitzicht op de Ijssel,dat al in 1100 na Christus in de literatuur voorkomt.
De pastoor van de parochie Steenderen gaf in 1360 toestemming tot de bouw van een grotere kapel onder voorwaarde dat de rechten van de parochiekerk zouden worden gehandhaafd.
In 1633 woedde een stadsbrand in Bronkhorst ,de kapel beschadigde en werd in 1636 hersteld. Op de aanwezige luidklok,die in de kapel werd gehangen komt namelijk het jaartal 1638 voor. Op het randschrift komt onder andere de naam van “Otto Graef tot Limborch en Bronckhorst.Wisch en Borculo” voor.
In de 18e eeuw raakte het kerkje in verval.Er werden geen godsdienstoefeningen meer in gehouden en het was zelfs een tijdje pakhuis.In 1843 verbouwde men het gebouwtje tot school omdat het schooltje van Derk Hendrik Seesink aan zijn woonhuis, Uilenhoek 1, te klein was geworden voor de behoefte van 50 leerlingen in de zomer.Dominee A.M.Nortier pleitte in 1954 de school weer opnieuw te gebruiken voor godsdienstoefeningen en dankzij Dr van J.H. van Heek en Mr.A.Staring van de Wildenborgh in Vorden, de toenmalige burgemeester en zijn wethouders kwamen fondsen vrij voor de restauratie. Architect Heineman en aannemer Gerrit Hulshof voerden deze restauratie in 1960 en volgende jaren uit op basis van een oude tekening van Jan de Beyer uit 1742.Zij deden dit met talloze andere huizen in het stadje ,op een manier,die landelijk lof verwierf.
In de kapel is een oud 18e eeuws kabinetorgel te bewonderen, maar vooral wapenborden van Joost, Graaf van Limburg Stirum, heer vanBronkhorst, Wisch en Borculo(1583-1621)en zijn echtgenote Maria, gravin van Holstein-Schauwenburg-Sternenberg. Ook de vlag van de schutterij is er te bewonderen en oude wapenschilden uit de gildentijd.
Het kerkje van Bronkhorst mag met recht een monument van grote cultuur-historische betekenis in Nederland worden genoemd temeer daar Hare Majesteit Koningin Beatrix de beschermvrouwe van het kleinste stadje van Nederland is.
